مشاهدات میدانی نشان می دهد که انواع زیادی از گیاهان طی چند دهه اخیر یا بەطور کلی از بین رفتەاند و یا در معرض خطر جدی از بین رفتن هستند.
به گزارش ایسنا، منطقه کردستان، عواملی که سبب از بین رفتن گیاهان می‌شوند، متنوع هستند، خشکسالی 20 ساله اخیر، شخم تراکتور و چیدن بی رویه گیاهان بهاری برای خوراک در منطقه کردستان از عوامل خطرند.
در سال جاری نیز جریان یافتن آب‌های سیلابی از شیب‌های تند و تخریب شده نیز ضمن شستن حجم عظیم خاک موجب سنگلاخی کردن بستر رشد گیاهان می شود؛ با این وجود به نظر می رسد که گیاهان پیازدار بیشتر در معرض خطر هستند.
در سال‌های خشکسالی گیاه بەصورت فطری و هوشمند با احساس محیط اطراف و دریافت علائم خشکی رشد رویشی خود را در شروع بهار کند و رشد زایشی خود را تسریع می‌کند تا وظیفه امتداد حیات خود را تضمین کند اما برای انجام این فرآیند به حداقلی از رطوبت هوا و خاک نیازمند است.
همجنین در زمین‌هایی که تراکتور امکان شخم بیابد بەویژه در عرصەهای منابع طبیعی معمولا ریشه گیاهان و بوتەهای چند ساله مانند یونجه وحشی و گون، سونچک و گیش کول برای همیشه از بین می‌روند.
همچنین گیاهان و گل های پیازداری که مورد توجه انسان قرار دارند بەدلیل ارزش خوراکی، طبی یا زیبایی، به شدت در معرض خطر نابودی قرار دارند؛ از این دسته گیاهان می‌توان بە «گیلاخه» و نیز «ریواس» اشاره کرد که تا سی، چهل سال قبل در اطراف سنندج هم وجود داشتند اما گل زیبای لاله واژگون (هەڵاله برم برم) که معمولا در ارتفاعات می روید از همه بیشتر آسیب دیده و دیگر آثاری از آن در نزدیکی شهرها نمی توان یافت در حالی که در اطراف سنندج تا چند دهه قبل این گل به وفور یافت می‌شد.
بی توجهی برخی از گردشگران کوه و طبیعت در خارج کردن پیاز این گل در عمق 30– 40 سانتی متری زمین برای کشت مجدد آن در باغچه و یا گل خانه شخصی خود و البته چیدن انبوه آنها توسط عدەای جهت فروش از عوامل مهم نابودی این گل زیبا در منطقه ماست.
محمدطالب حیدری منبع: ايسنا
